Μακεδονία: Ρεκόρ επενδύσεων και νέα δυναμική ανάπτυξης – Το επενδυτικό αποτύπωμα του LEADER
Η Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία καταγράφουν ένα από τα ισχυρότερα επενδυτικά αποτυπώματα της τελευταίας δεκαετίας, καθώς τα Τοπικά Προγράμματα CLLD/LEADER που υλοποιήθηκαν στους νομούς Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Ημαθίας, Δράμας, και Σερρών απέφεραν ένα εντυπωσιακό σύνολο ιδιωτικών επενδύσεων, δημόσιων έργων, ενίσχυσης τοπικών οικονομιών και ανάπτυξης υποδομών.
Το αποτύπωμα των έργων αποδεικνύει ότι η ύπαιθρος δεν επενδύει απλώς στη μελλοντική της προοπτική, αλλά ενεργοποιεί τον παραγωγικό της πυρήνα με νέες θέσεις εργασίας, δίκτυα επιχειρηματικότητας, αναβάθμιση δημοσίων υποδομών, επενδύσεις στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων και ενίσχυση μικρών επιχειρήσεων που αποτελούν τον κινητήριο μοχλό της περιφερειακής οικονομίας.
Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα του προγράμματος, στο Κιλκίς, η υπερκάλυψη του αρχικού προϋπολογισμού άγγιξε το 120%, ενώ στην Αναπτυξιακή Δράμας η Δημόσια Δαπάνη αυξήθηκε κατά 115,68%. Στη Θεσσαλονίκη, οι δύο εφαρμογές LEADER ξεπέρασαν τη δημόσια χρηματοδότηση των 19,7 εκατομμυρίων ευρώ, με 117 ενταγμένα έργα, ενώ στις Σέρρες εντάχθηκαν 141 έργα συνολικού κόστους 25,31 εκατομμυρίων ευρώ. Αντίστοιχα, η Ημαθία κατέγραψε ολοκλήρωση έργων ύψους άνω των 6,6 εκατομμυρίων ευρώ, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της ως περιοχή με υψηλή απορροφητικότητα πόρων και ώριμες προς επένδυση ιδέες.
Η εικόνα αυτή συνολικά αποδεικνύει πως η επιχειρηματικότητα στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία κινείται με σταθερή ένταση, προσελκύοντας χρηματοδότηση, ανοίγοντας δρόμο για νέες μονάδες μεταποίησης, υπηρεσιών, τουρισμού και αγροδιατροφής, ενώ παράλληλα αναπτύσσει σύγχρονες υποδομές και ενισχύει την πολιτιστική και κοινωνική ανθεκτικότητα της περιφέρειας. Η περιφερειακή οικονομία παρουσιάζει δείκτες που ξεπερνούν τον εθνικό μέσο όρο, αναδεικνύοντας τα προγράμματα LEADER όχι απλώς ως χρηματοδοτικό εργαλείο, αλλά ως βασική πλατφόρμα ανάπτυξης και τοπικής ταυτότητας.
Θεσσαλονίκη: Δύο προγράμματα, 117 έργα και προστιθέμενη αξία παραγωγής
Η Αναπτυξιακή Θεσσαλονίκης (ΑΝΕΘ) υλοποίησε δύο Τοπικά Προγράμματα LEADER, τα οποία συνολικά παρουσίασαν εντυπωσιακή απορροφητικότητα και συνδυαστική αναπτυξιακή αξία. Η συνολική δημόσια δαπάνη έφτασε τα 19,7 εκατομμύρια ευρώ, ενώ 117 έργα εντάχθηκαν, εκ των οποίων τα 108 έχουν ολοκληρωθεί και πληρωθεί.
Το μεγάλο πρόγραμμα κάλυψε τις περιοχές Λαγκαδά, Βόλβης, Θέρμης, Θερμαϊκού, Ωραιοκάστρου, Δέλτα και Χορτιάτη, με τελική δημόσια δαπάνη 13,8 εκατομμυρίων ευρώ και απορροφητικότητα 125%. Η γεωγραφική αυτή ζώνη παρουσιάζει έντονη ανάπτυξη αγροτουρισμού, μεταποίησης και τοπικής παραγωγής, αξιοποιώντας τη γεωγραφική εγγύτητα με το μητροπολιτικό κέντρο.
Εντάχθηκαν 22 δημόσια έργα που αφορούν αναπλάσεις, υποδομές, αναβάθμιση κοινόχρηστων χώρων, υποστήριξη τουρισμού και πολιτιστικών υποδομών. Παράλληλα, 57 ιδιωτικές επενδύσεις ενίσχυσαν μεταποιητικές μονάδες, τυποποίηση, οικοτεχνία και επιχειρήσεις αγροτουρισμού.
Το δεύτερο πρόγραμμα Χαλκηδόνος – Δέλτα ενέταξε 38 έργα, εκ των οποίων τα 29 έχουν ολοκληρωθεί και πληρωθεί, με δημόσια δαπάνη 3,4 εκατομμυρίων ευρώ. Οι 20 ιδιωτικές επενδύσεις δραστηριοποιήθηκαν κυρίως στη μεταποίηση, στην εστίαση, στη βιοτεχνία και στην παροχή υπηρεσιών προς τον αγροτικό τομέα.
Η Θεσσαλονίκη αναδεικνύεται εξάλλου ως ηγετική δύναμη αγροδιατροφικής και επιχειρηματικής ανάπτυξης στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς συνδέει οργανικά τον πρωτογενή τομέα με μία μητρόπολη που λειτουργεί ως εμπορικός και εξαγωγικός κόμβος.
Η περίπτωση του Κιλκίς: Εξαιρετική απορροφητικότητα και αύξηση επενδύσεων στη μεταποίηση και στη βιοτεχνία
Στο Κιλκίς, το Τοπικό Πρόγραμμα CLLD/LEADER κατέγραψε μία από τις υψηλότερες επιδόσεις σε ολόκληρη τη χώρα, με υπερκάλυψη του αρχικού προϋπολογισμού κατά 120%, από τα 3.786.000 ευρώ στα 8.343.026 ευρώ. Η επίδοση αυτή συνδέεται άμεσα με την πολύ ισχυρή συμμετοχή επιχειρήσεων, φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι δημιούργησαν επενδύσεις που ξεπερνούν τα 11 εκατομμύρια ευρώ και οδήγησαν στη δημιουργία 30 νέων θέσεων εργασίας.
Η Αναπτυξιακή Κιλκίς ανέδειξε υψηλή παραγωγικότητα, τεχνική επάρκεια και αποτελεσματική συνεργασία με τις διαχειριστικές αρχές, λειτουργώντας ως βασικός φορέας προσέλκυσης και αξιοποίησης χρηματοδοτικών εργαλείων. Στο πλαίσιο του προγράμματος υποβλήθηκαν 100 αιτήσεις στήριξης, εκ των οποίων εντάχθηκαν 41 ιδιωτικές επενδύσεις και 25 δημόσια έργα, αριθμοί που καταδεικνύουν μεγάλη ζήτηση και επιχειρηματική κινητικότητα στον νομό.
Ιδιαίτερη αξία έχει το γεγονός πως το 1/3 των ενταγμένων επενδύσεων αφορά γυναίκες επιχειρηματίες και αντίστοιχο ποσοστό νέους έως 35 ετών. Παράλληλα, η μεγαλύτερη συγκέντρωση επενδυτικών κεφαλαίων κατευθύνθηκε στη βιοτεχνία και στη μεταποίηση, με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 3,3 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ακολούθησαν οι τομείς υπηρεσιών, εμπορίου και τουρισμού με 2,5 εκατομμύρια ευρώ.
Η κατανομή αυτή αποκαλύπτει μια οικονομία που επιδιώκει την αύξηση της προστιθέμενης αξίας στον αγροδιατροφικό και βιοτεχνικό τομέα, στοιχείο στρατηγικής σημασίας για έναν νομό που παραδοσιακά στηρίζεται σε αυτό το παραγωγικό μοντέλο. Το Κιλκίς καταγράφει ισχυρή βάση αναπτυξιακής βιομηχανικής δραστηριότητας, ενισχύοντας παράλληλα τον αγροτουρισμό και τις νέες υπηρεσίες που συνδέονται με τον πρωτογενή τομέα.
Ημαθία: Επενδύσεις ποιότητας και υψηλή ολοκλήρωση έργων
Με την ολοκλήρωση του LEADER της περιόδου 2014–2022, η Αναπτυξιακή Ημαθίας ανακοίνωσε την πλήρη πληρωμή των δικαιούχων που είχαν ενταχθεί στο πρόγραμμα. Στην περιοχή ολοκληρώθηκαν 29 έργα συνολικού προϋπολογισμού 6.624.594,69 ευρώ, ενώ η δημόσια δαπάνη ανήλθε σε 4.301.780,55 ευρώ, αυξημένη κατά 10,44% σε σχέση με την αρχική προγραμματική έγκριση.
Η Ημαθία αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένης διαχείρισης, καθώς όχι μόνο ολοκλήρωσε τα έργα της στην προβλεπόμενη περίοδο, αλλά πέτυχε και αύξηση στη δημόσια χρηματοδότηση. Συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων συνεργασίας και των λειτουργικών εξόδων του προγράμματος, η συνολική δημόσια δαπάνη ανήλθε τελικά στα 5.911.780 ευρώ, υπερβαίνοντας την αρχική έγκριση κατά 17%.
Από τη χρηματοδότηση αυτή, περισσότερο από 2,5 εκατομμύρια ευρώ ενίσχυσαν ιδιωτικές επενδύσεις, ενώ 1,7 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν για έργα δημόσιου χαρακτήρα. Το μοντέλο αυτό αποδεικνύει ότι τα κονδύλια χρησιμοποιήθηκαν ισορροπημένα, ενισχύοντας τόσο την επιχειρηματικότητα όσο και τις υποδομές του νομού.
Τα έργα που υλοποιήθηκαν στηρίζουν την εμπέδωση νέων επιχειρήσεων, την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος, την ενίσχυση υπηρεσιών, την τοπική μεταποίηση και τις μικρές παραγωγικές μονάδες. Η Ημαθία δείχνει σημάδια έντονης αναπτυξιακής οπτικής, καθώς ήδη η Αναπτυξιακή εταιρεία έχει προκηρύξει τμήμα του νέου προγράμματος, ενώ η ζήτηση από νέους επενδυτές φαίνεται αυξημένη.
Δράμα: Εντυπωσιακή αύξηση δημόσιας δαπάνης και πλήρης ολοκλήρωση έργων
Η Δράμα αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχίας και τεχνικής υπεροχής. Η Αναπτυξιακή Δράμας ανακοίνωσε ότι όλα τα ενταγμένα έργα ολοκληρώθηκαν έγκαιρα και εντός του πολύ αυστηρού χρονοδιαγράμματος που είχε οριστεί για το σύνολο των Ομάδων Τοπικής Δράσης πανελλαδικά.
Η Δημόσια Δαπάνη του Προγράμματος αυξήθηκε κατά 115,68% σε σύγκριση με την αρχική εγκεκριμένη χρηματοδότηση, γεγονός που αποδεικνύει την ικανότητα διεκδίκησης και απορρόφησης πρόσθετων πόρων. Σε επίπεδο επενδυτικών αποτελεσμάτων, ολοκληρώθηκαν 59 ιδιωτικά έργα συνολικού προϋπολογισμού 12.936.726,63 ευρώ και 28 έργα δημοσίου χαρακτήρα προϋπολογισμού 3.017.599,28 ευρώ.
Συνολικά ολοκληρώθηκαν 87 έργα, συνολικού προϋπολογισμού 15.954.325,91 ευρώ με δημόσια δαπάνη 10.442.150,31 ευρώ. Το πρόγραμμα στη Δράμα αναβάθμισε το επιχειρηματικό περιβάλλον, δημιούργησε νέες παραγωγικές μονάδες και στήριξε τον τουρισμό, τον πολιτισμό και τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Η περιοχή, ήδη γνωστή για τον ισχυρό αγροδιατροφικό της τομέα και για τον αναπτυσσόμενο τουρισμό βουνού, βελτιώνει τη θέση της στον τομέα των μικρών τοπικών επιχειρήσεων και στην προστιθέμενη αξία του πρωτογενούς τομέα. Η νέα προγραμματική περίοδος αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω αυτές τις δομές.
Σέρρες: ο μεγαλύτερος όγκος έργων στην Κεντρική Μακεδονία
Οι Σέρρες κατέγραψαν έναν από τους υψηλότερους δείκτες απορρόφησης της Περιφέρειας. Η αρχική χρηματοδότηση του νομού ανερχόταν σε 7.550.000 ευρώ, ωστόσο εξαιτίας της αποτελεσματικής υλοποίησης διατέθηκαν επιπλέον πόροι, με αποτέλεσμα την ένταξη 141 έργων: 101 ιδιωτικών και 40 δημοσίων.
Το συνολικό κόστος των έργων ανήλθε στα 25,31 εκατομμύρια ευρώ με δημόσια δαπάνη 16,43 εκατομμυρίων ευρώ. Από αυτά ολοκληρώθηκαν επιτυχώς 104 έργα με προϋπολογισμό 22,15 εκατομμυρίων ευρώ.
Στις Σέρρες ενισχύθηκαν 45 μονάδες μεταποίησης (43% της χρηματοδότησης), 30 μονάδες παροχής υπηρεσιών (29%), ενώ στους τομείς πολιτισμού, τοπικής εξυπηρέτησης και λοιπών υποδομών κατευθύνθηκε το υπόλοιπο επενδυτικό αντικείμενο. Το πρόγραμμα περιελάμβανε επίσης σημαντική διεθνή κινητικότητα μέσω διατοπικών και διακρατικών συνεργασιών με συνολική δημόσια δαπάνη 330.000 ευρώ, γεγονός που ενισχύει την εξωστρέφεια και την τεχνογνωσία των τοπικών φορέων.
Ένα περιφερειακό μοντέλο οικονομικής ανθεκτικότητας
Η συνολική εικόνα της Κεντρικής και Ανατολικής Μακεδονίας μέσω LEADER αποτυπώνει μια περιφέρεια που χτίζει νέους αναπτυξιακούς άξονες. Η πλειονότητα των έργων αφορά μεταποίηση, βιοτεχνία, υπηρεσίες, τουρισμό και αγροδιατροφή, τομείς που μπορούν να ενισχύσουν την παραγωγικότητα, τις εξαγωγές και τη δημιουργία υψηλής ποιότητας θέσεων εργασίας.
Η άντληση και αξιοποίηση πόρων σε τέτοια κλίμακα δεν είναι απλώς αποτέλεσμα τεχνικής διαχείρισης, αλλά κυρίως κοινωνικής και επιχειρηματικής ετοιμότητας. Οι τοπικοί επιχειρηματίες πίστεψαν στο πρόγραμμα, επένδυσαν δικά τους κεφάλαια, δημιούργησαν νέες επιχειρήσεις και έβαλαν σε εφαρμογή σχέδια που συνδέουν την τοπική παραγωγή με την αγορά και τον τουρισμό.
Στην επόμενη προγραμματική περίοδο, οι πόλεις αναμένεται να διαδραματίσουν ακόμη πιο ενεργό ρόλο στα εθνικά οικονομικά δεδομένα, με τις Αναπτυξιακές Εταιρείες να λειτουργούν ως συνδετικοί κρίκοι ανάμεσα στη δημόσια πολιτική και τη βιώσιμη τοπική οικονομική ανάπτυξη.
Τα αποτελέσματα της περιόδου 2014–2022 δείχνουν ότι η περιοχή βρίσκεται σε τροχιά σταθερής ανάπτυξης, με ενισχυμένη εμπιστοσύνη των επενδυτών και με ένα ευρύ δίκτυο διαχείρισης προγραμμάτων που οδηγεί σε υψηλές απορροφήσεις πόρων, σε ποιοτική ανάπτυξη και σε πολυεπίπεδη ενίσχυση της υπαίθρου.
Το LEADER, όπως αναφέρεται από τους εμπλεκόμενους φορείς, είναι το αποτύπωμα μιας περιφερειακής οικονομίας που μετασχηματίζεται, επενδύει, αναπλάθει την ταυτότητά της και δημιουργεί μέλλον.
Δήμητρα Τάγκα
Πηγή: www.makedonikanea.gr
