Η ανάπτυξη στρατηγικής (Ά Μέρος)

Έχει ειπωθεί ότι στη στρατηγική όλα είναι απλά αλλά τίποτα δεν είναι εύκολο. Σε περιόδους οικονομικής αναταραχής και αυξανόμενης πολυπλοκότητας, το ερώτημα του πώς οι επιχειρήσεις μπορούν να καθορίσουν καλύτερα την μελλοντική τους πορεία, παραμένει ένα διαρκές θέμα συζήτησης. Στο παρελθόν, οι περισσότερες επιχειρήσεις υιοθετούσαν μια πολύ δομημένη προσέγγιση για την ανάπτυξη της στρατηγικής τους, γνωστή ως στρατηγικός σχεδιασμός. Αυτό περιελάμβανε μια διαδικασία θέσπισης σχεδίων για την επόμενη πενταετία. Ωστόσο, στο σημερινό περίπλοκο και ταραχώδες επιχειρηματικό περιβάλλον, αυτό είναι αδύνατο να επιτευχθεί.

Έτσι λοιπόν, ο στρατηγικός σχεδιασμός πρέπει να είναι μια πιο ευέλικτη και δυναμική διαδικασία που αντικατοπτρίζει έναν στρατηγικό τρόπο σκέψης για την επιχείρηση και το περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί. Οργανισμοί που δεν σκέφτονται στρατηγικά θα είναι ευάλωτοι σε απειλές και δεν θα είναι έτοιμοι να εκμεταλλευτούν νέες ευκαιρίες. Μια ευέλικτη αλλά εστιασμένη προσέγγιση θα θέσει την επιχείρησή σας σε καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσει τις αποτυχίες και να ανταποκριθεί στις νέες ευκαιρίες καθώς αυτές προκύπτουν. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις πρέπει να αποκτήσουν σαφή κατανόηση της αγοράς και της στρατηγικής τους θέσης μέσα σε αυτήν.

Η ανάλυση και ο προγραμματισμός παραμένουν σημαντικοί παράγοντες για την πλειονότητα των επιχειρήσεων.
Υπάρχουν πολλά μοντέλα και προσεγγίσεις για τη στρατηγική και μια πληθώρα εργαλείων και τεχνικών που μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης στρατηγικής να αξιολογήσουν την τρέχουσα θέση της επιχείρησης, όπως και τις μελλοντικές επιλογές. Τέτοια εργαλεία δεν πρέπει να θεωρούνται συνταγές επιτυχίας αλλά να χρησιμοποιούνται προσεκτικά στην ανάλυση και την κατανόηση του στρατηγικού πλαισίου στο οποίο βρίσκεται ο οργανισμός.

Η έλλειψη στρατηγικής σκέψης σημαίνει ότι μία επιχείρηση θα βασίζεται σε «πυροσβεστικά» μέτρα, θα είναι ευάλωτη σε απειλές και κλειστή σε ευκαιρίες. Μία επιχειρηματική στρατηγική πρέπει να είναι:

Ευέλικτη – δεκτική στις αλλαγές αλλά σε αρμονία με το όραμα και την αποστολή,
Άμεση – λαμβάνοντας υπόψιν τις συνθήκες της αγοράς, της οικονομίας και του περιβάλλοντος,
Δημιουργική – για να ξεχωρίζει από το πλήθος,
Προκλητική – έτσι ώστε να λειτουργεί ως πηγή έμπνευσης και κινήτρου,
Ρεαλιστική – έτσι ώστε να φαίνεται εφικτή για τους ανθρώπους που θα κληθούν να την υλοποιήσουν,
Εστιασμένη – σαφής, καθορισμένη και κατανοητή από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ιδίως τους εργαζόμενους και τους πελάτες,
Ενδιαφέρουσα – σύμφωνα με την κουλτούρα και τις αξίες της επιχείρησης,

Η ανάπτυξη μιας στρατηγικής θεωρείται συχνά ως κύρια ευθύνη της ανώτερης διοίκησης. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανώτερη διοίκηση καθορίζει τη στρατηγική κατεύθυνση και οι επικεφαλής των τμημάτων έχουν την ευθύνη για την ανάπτυξη κατάλληλων πολιτικών για τα μέρη ευθύνης τους. Επιπλέον, όλα τα ανώτερα στελέχη πρέπει να διαδραματίζουν ρόλο στην υλοποίηση και τη διαμόρφωση της στρατηγικής και να παρέχουν συνεχή υποστήριξη στις ομάδες που θα εκτελούν τη στρατηγική καθημερινά. Είναι πολύ σημαντικό οι μάνατζερς να αναπτύξουν στρατηγική σκέψη, να γνωρίζουν τη στρατηγική θέση της επιχείρησης στην αγορά και να είναι ανοιχτοί σε νέες προτάσεις και ευκαιρίες.

Ορισμός
Υπάρχουν πολλοί ορισμοί της επιχειρηματικής στρατηγικής. Ένας απλός ορισμός λέει ότι «η στρατηγική είναι η κατεύθυνση που αποφασίζει η εταιρία να πάρει, με σκοπό την επίτευξη της μελλοντικής της επιτυχίας.» Η στρατηγική καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο ένας οργανισμός προτίθεται να χρησιμοποιήσει τους πόρους του, συμπεριλαμβανομένων των δεξιοτήτων και των γνώσεων των ανθρώπων του, καθώς και των χρηματοοικονομικών και λοιπών περιουσιακών στοιχείων, προκειμένου να επιτύχει την αποστολή του και το όραμά του. Υπάρχει μια λεπτή διαχωριστική γραμμή μεταξύ της αποστολής και του οράματος. Σε γενικές γραμμές, η αποστολή επικεντρώνεται κυρίως στον σκοπό ενός οργανισμού, τον λόγο για τον οποίο υπάρχει και το όραμα είναι μια εικόνα του μέλλοντος την οποία επιδιώκει ένας οργανισμός.

Ο στρατηγικός σχεδιασμός είναι η διαδικασία έρευνας και εντοπισμού των πιο υποσχόμενων επιλογών, και της απόφασης της διανομής πόρων για την επίτευξη των στόχων. Τα βασικά ερωτήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη και να υποβάλει ένας οργανισμός σε σχέση με το μέλλον του, είναι:

Τι είδους επιχείρηση είμαστε ή τι είδους επιχείρηση πρέπει να είμαστε; (Αποστολή)
Πού θέλουμε να φτάσουμε; (Όραμα)
Τι πηγαίνει καλά; Τι όχι;
Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο; Τι πήγε καλά; Τι πήγε στραβά;
Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τη θέση μας;
Ποιες επιλογές έχουμε;
Τι μας εμποδίζει να φτάσουμε στον προορισμό μας;
Τι πρέπει να κάνουμε για να φτάσουμε εκεί που θέλουμε;
Τι δεν πρέπει να κάνουμε;